| 11.04.2023 09:50 |
(Üye)
|
Soru : merhaba üstad,
7440 affından yararlanmak istiyoruz
( Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar) 2 sorum olacak
birincisi- beyannamemizi 31.12.2022 bilançosun da yer alan kasa ve ortaklar hesabının bakiyesini alarak dolduruyoruz doğru mu?
ikincisi- beyannamedeki rakamlarla ilgili muhasebe de yapılacak düzeltme kaydını 2023 yılında yapıyoruz doğrumu örnek olarak düzeltme kaydını 31.03.2023 tarihine yapsak uygun olur mu ( beyannameyi nisan-2023 de veriyoruz )
Cevap : KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE BULUNMAYAN KASA MEVCUDU VE ORTAKLARDAN ALACAKLAR İÇİN BEYAN VE ÖDENEN VERGİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:
Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2022 tarihi itibarıyla düzenleyecekleri bilançolarında gözüken kasa fazlalıkları ve ortaklardan alacakları üzerinden beyanda bulunup vergisini ödedikleri dönemde kayıtlarını düzelteceklerdir.
Bu Kanun kapsamında, “ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmez, beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez. Bu fıkra uyarınca beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılmaz” hükmü yeterli olmadığından muhasebeleştirilmesi noktasında bazı tereddütlere yol açmıştır.
Beyan edilen tutarlar (vergisi ile beraber) “689-Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar Hesabı”na atılmak ve buradan da ilgili dönemin önce geçici vergi beyanına sonra yıllık beyannamelerinde, “Kanunen Kabul Edilmeyen gider” olarak matraha ilave edilerek muhasebeleştirilecektir.
Bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve ortaklardan alacaklar tutarlarını düzeltmek için beyanda bulunan mükellefler, beyan edilen tutarlar üzerinden % 3 oranında vergi hesaplayacak ve hesaplanan vergiyi beyanname verme süresi içinde ödeyeceklerdir.
Bilanço Düzenleme ve Beyan
Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2022 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan;
o Kasa mevcutlarını,
o İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını,
o Bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini 31/05/2023 tarihine (bu tarih dahil) kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebileceklerdir.
Düzeltme uygulamasında, kasa mevcutları ile ortaklardan net alacak tutarlarıyla ilgili olmakla beraber başka hesaplarda takip edilen tutarların da dikkate alınması mümkündür.
İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarının belirlenmesinde, başka hesaplarda takip edilen tutarlar da dikkate alınarak tek düzen hesap planında yer alan "131. Ortaklardan Alacaklar" ve "231. Ortaklardan Alacaklar" toplamından "331. Ortaklara Borçlar" ve "431. Ortaklara Borçlar" toplamının çıkarılması sonucunda kalan net tutar esas alınacaktır.
Söz konusu beyan sonucunda aşağıdaki esaslara göre kayıtlar düzeltilebilecektir.
Vergisel Yükümlülükler ve Muhasebe Kayıtları
Örnek (A) ŞİRKETİ.’nin 31/12/2022 tarihi itibarıyla düzenlediği bilançosunda kasa hesabında 300.000 TL görülmekle birlikte fiilen kasada bulunmayan tutar 290.000 TL’dir. Şirketin dönem içindeki faaliyetleri sonucunda, beyan tarihi olan 31/5/2023 tarihi itibarıyla kasa hesabının mevcudu 400.000 TL olarak görülmektedir. Anılan mükellef, her ne kadar beyan tarihi itibarıyla kasa mevcudu 400.000 TL olsa da, 31/12/2022 tarihli bilançosunu baz almak suretiyle bu tarih itibarıyla var olan kasa mevcudu içinde fiilen kasada bulunmayan tutarları esas alacak, bu tutarın 290.000 TL olması nedeniyle, bu tutarı beyan edecek ve beyan edilen tutar üzerinden hesaplanan vergiyi beyanname verme süresi sonuna (31/05/2023 tarihine) kadar ödeyecektir.
Beyan tutarı : 290.000 TL
Hesaplanan Vergi: (290.000 x %3=) 8.700 TL
Beyanla ilgili muhasebe kayıtları da aşağıdaki şekilde olacaktır.
(Muhasebe kayıt tarihi beyanın yapıldığı ve tahakkukun alındığı tarih olacaktır.)
-Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan kasa mevcudunun, kasa hesabından düşülmesi :
___________________///// _____________________
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD. VE ZAR. 290.000 TL
(7440 Sayılı Kanun 6/3 md.)
(Kanunen Kabul Edilmeyen Gider)
veya
(296 GEÇİCİ HESAP)
100 KASA 290.000 TL
______________/ ______________________________
- Verginin hesaplanması:
__________________//////__________________________
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD. VE ZAR. 8.700 TL
(7440 Sayılı Kanun 6/3 md.)
(Kanunen Kabul Edilmeyen Gider)
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 8.700 TL
_________________/ ___________________________
• Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan kasa mevcudundan kaynaklanan giderlerin nazım hesaplara (kanunen kabul edilmeyen gider olarak) kaydı:
___________________///////__________________________
950 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN 298.700 TL
GİDERLER
951 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN
GİDERLER ALACAKLI HESABI 298.700 TL
____________________/ ________________________________
Mükellef, bu beyanıyla ilgili muhasebe kayıtlarını yaparken düzeltmeden kaynaklanan işlemler nedeniyle “689. Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar” hesabı yerine bilançonun aktifinde bir geçici hesap (296- GEÇİCİ HESAP) oluşturma tercihinde buluna bilir.
Şirketler kasa ve ortaklar cari hesaplarında yapacakları düzeltmeden kaynaklanan işlemlerin “689. Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar” hesabına kaydedilmesi durumunda, şirket öz kaynaklarında önemli bir azalışa, dolayısıyla da Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde teknik iflasa, firmanın kredi kuruluşları nezdinde kredibilitelerinde önemli bir düşüşe ya da Kamu İhale Mevzuatına göre tutturulması gereken rasyolarda bozulmaya yol açabileceği düşünülerek,
“689. Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar” hesabı yerine bilançonun aktifinde bir geçici hesaba (296- GEÇİCİ HESAP) kayıt yapılmasını uygundur.
|
İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ
