| 21.05.2025 10:18 |
(Üye)
|
Soru : KOLAY GELSİN,BİR YAKINIM ÖLEN BABADAN EŞ VE İKİ ÇOCUK OLARAK MAAŞ ALIYORDU ,ÇOCUKLARDAN BİRİ ÖLDÜ,ONUN HAKKININ DİĞERLERİNE PAY EDİLMESİ GEREKMEZMİ?ESENYURT A GİTTİĞİNDE ONUN HAKKININ BİTTİĞİNİ VE DEVİR EDİLMEYECEĞİNİ SÖYLEMİŞLER .BİLGİ ALABİLİRMYM?
Cevap : Herhangi bir nedenle hak sahiplerinden bir veya birkaçının aylığının kesilmesi halinde ölen kişi üzerinden aylık alan hak sahibi sayısı azalacağından, aylık alan diğer kişilerin aylıklarında aşağıda belirtilen durumlarda artış meydana gelir;
1. Yüzde 25’lik Artış
Meydana gelen en büyük artış yüzde 25’lik artıştır. Ölen kişi üzerinden aylık alan tek kişi kaldığında, dul aylığı alıyorsa aylığı yüzde 50’den yüzde 75’e, yetim aylığı alıyorsa aylığı yüzde 25’den yüzde 50’ye çıkabilir.
2. Alt Sınır Uygulaması Nedeniyle Meydana Gelecek Artış
5510 sayılı Kanunun “Gelir ve aylıkların düzeltilmesi, yükseltilmesi, alt sınırı, ödenmesi ve yoklama işlemleri” başlıklı 55 inci maddesinin üçüncü fıkrasında; bu Kanuna göre sigortalıya bağlanacak aylıklar ile ölen sigortalının hak sahiplerinin aylıklarının hesabına esas tutarın, çalışma sürelerindeki her yıl için tespit edilen prime esas günlük kazanç alt sınırları dikkate alınarak talep veya ölüm yılına ait Ocak ayı itibariyle 29 uncu maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenen ortalama aylık kazancın % 35’inden, sigortalının bakmakla yükümlü olduğu eşi veya çocuğu varsa % 40’ından az olamayacağı, hak sahibi kimselerin aylıklarının; hak sahibi bir kişi ise bu fıkraya göre hesaplanan alt sınır aylığının % 80’inden, hak sahibi iki kişi ise % 90’ından az olamayacağı, uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri gereğince bağlanan kısmı aylıklar için bu fıkra hükümlerinin uygulanmayacağı belirtilmiştir.
Dolayısıyla ölen kişi üzerinden aylık alan hak sahibinin 2 kişi olması (2 kişi kalması) halinde, bunlara ödenecek aylık yukarıda belirtildiği şekilde hesaplanan alt sınır aylığının yüzde 90’ından, hak sahibinin 1 kişi olması (1 kişi kalması) halinde, kendisine ödenecek aylık yukarıda belirtildiği şekilde hesaplanan alt sınır aylığının yüzde 80’inden az olamaz.
3. Aylıklardaki İndirimlerin Azaltılması veya Kaldırılması Nedeniyle Meydana Gelecek Artış
5510 sayılı Kanunun “Ölüm aylığının hak sahiplerine paylaştırılması” başlıklı 34 üncü maddesinde; “Hak sahiplerine bağlanacak aylıkların toplamı sigortalıya ait aylığın tutarını geçemez. Bu sınırın aşılmaması için gerekirse hak sahiplerinin aylıklarından orantılı olarak indirimler yapılır.” hükmü yer almaktadır. Ölen kişi üzerinden aylık alan kişi sayısının fazla olması nedeniyle bu kısıtlamaya bağlı olarak hak sahiplerine ödenen aylıklarda indirim yapılmışsa, ölen kişi üzerinden aylık alan kişi sayısı azaldığında, diğer hak sahiplerinin aylıklarında üst sınırın aşılmaması için yapılmış olan indirimler azaltılır veya duruma göre tamamen kaldırılır, dolayısıyla aylıklarda bir miktar artış meydana gelir.
|
İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ
