| 10.06.2025 12:20 |
(Üye)
|
Soru : İyi günler. Dün sorduğum soruda bir ayrıntıyı eksik yazdığımı sonradan fark ettim. Bir mükellefin kardeşini kendi işletmesindeki malların pazarlamasını yurtdışında yapmasından dolayı kendi işletmesinde sigortalı olarak çalıştırmak istiyor. Senegalda oturma izni olan bu şahsı sigortalı çalıştırmaya başlatmak için ne yapmamız gerekiyor? Şahsın çalıştırılmasında yasal sakınca olabilir mi?
Cevap : Yurt dışı çalışmalarının yasal olarak önünde herhangi bir engel bulunmamaktadır. İş kanununa tabi işçi ile işveren arasında yapılan sözleşmeye bağlı olarak işçinin çalışma yeri belirlenebilir. Bu çerçevede yurt dışında çalışmanın devamlılığı mümkündür. Ancak SGK açısından bakıldığında yurt dışı çalışmaları, işçi ve işveren için ayrı riskler barındırabilir. Yurt dışında ikamet eden işçinin Türkiye’de kurulu olan bir firmada çalışması durumunda, çalıştığı firmada sigorta bildiriminin yapılması gerekir.
Uzaktan çalışma yapılmasında herhangi bir engel yokken, uzaktan çalışma yapan işçilerin bu çalışmalarının fiili çalışma olup olmadığı konusu önem arz eder. Yurt dışında ikamet eden işçinin pasaport kayıtları ve yurda giriş- yurttan çıkış tarihleri, SGK iş yeri dosyalarına ve SGK kayıtlarına intikal eder. İşçinin özellikle emeklilik, iş göremezlik gibi doğan hakları için SGK’ya başvurması durumunda SGK’da saklı olan dosyaları kontrol edilir. Türkiye’de bir firmada sigorta bildirimi bulunan işçinin fiilen yurt dışında olduğu, bu nedenle işçinin hizmetlerinin fiili çalışmaya dayanıp dayanmadığı yönünde denetim yapılır. SGK’ya bağlı denetim ve teftiş birimlerince yapılan denetimlerde genellikle;
Yurt dışı görevlendirme belgeleri,
Yurt dışı harcırah ödemeleri,
İşçinin işletme adına yurt dışında yapmış olduğu görüşme kayıtları, kesilen faturalar vb. resmi belgeler,
Yurt dışında bulunan işçiye yapılan ödemeler (ücret, prim ikramiye vb.)
gibi hususlara bakılır. Bunlara ek olarak farklı bilgi ve belge de talep edilebilir. Ayrıyeten, yukarıdaki belgelerle iş yerinin yasal defter ve belgeleri karşılaştırılarak incelenir. Özetle, iş yeri denetime tabi tutulur ve denetim sonrası fiili çalışmaya ilişkin karara varılır. Bu nedenle, işverenin işçiye ait tüm bilgi ve belgeleri kaydetmesi ve bu kayıtların da her ay düzenli tutulması gerekir. İşçi ve işveren, tüm riskleri (denetim, iş sağlığı güvenliği tedbirlerinin kontrolü vb.) dikkate almalıdır. İşverenin uzaktan çalıştıracağı ya da ülke dışında çalıştıracağı işçisi ile ilgili iş sağlığı güvenliği tedbirlerini de alması gerekir. Bahsedilen hususlara dikkat edilmesi durumunda yazılı ek protokollerle uzaktan çalışma yapmak mümkündür.
|
İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ
