| 21.09.2025 19:18 |
(Üye)
|
Soru : Personelimizi 1 yıl süre ile Yurtdışına (Özbekistan) görevlendirmek istiyoruz. Dikkat etmemiz gereken konular nelerdir?
Cevap : 5510 sayılı Kanunun 5'inci maddesinin (g) bendine göre Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri 4'üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılır ve bunlar hakkında kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır. Kanunun bu maddesine göre ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurtdışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri 4/1-a (eski SSK'lı) kapsamında sigortalı sayılır ve bunlar hakkında kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır. Bu şekilde çalışanlar Sosyal Güvenlik Kurumunun kısa vadeli sigorta kollarından sağladığı tüm haklardan faydalanmaktadırlar;
1- Türk Hukuk Sistemine göre faaliyet gösteren, Türkiye’de mukim bir işveren olmalıdır. İşverenin Türk ya da yabancı olması, gerçek ya da tüzel kişi olması önemli değildir.
2- İşveren ile işçi arasında akdedilen iş sözleşmesi Türkiye’de yapılmış olmalı ve işçi tarafından görülen işin Türkiye sınırlarında gerçekleştirilmesi gereklidir.
3- Türkiye’de kurulu işyeri çalışanının Türk ya da yabancı olması önemli değildir. 5510 sayılı Kanuna tabi olarak tescil edilmiş yabancı bir sigortalı da yurt dışında görevlendirilebilir. Yabancı sigortalının da 5510 sayılı Kanun kapsamındaki hak ve yükümlülükleri devam eder.
4- İşçinin görevlendirildiği ülke ile Türkiye arasında sosyal güvenlik anlaşması yapılmış olma zorunluluğu yoktur.
5- İşçinin Türkiye’deki faaliyetlerinin asıl, yurtdışında yapması gereken görevlerinin ikincil olması gerekir. Çalışanın yurt dışında geçici olarak görevlendirilmesi gerekir. Görevlendirmenin geçici olması için görev süresinin bir anlamı bulunmamaktadır.
“5510 sayılı Kanun’un 10. maddesi kapsamında sigortalı sayılabilmek için, Türkiye Cumhuriyeti ile yabancı ülke arasında sosyal güvenlik sözleşmesi düzenlenmemiş olması, Türk işverenin iş merkezinin Türkiye’de bulunması, gerçek veya tüzel kişi Türk işverenin Türkiye’de iş yapmak koşulu aranmaksızın Türkiye’de tescil edilmiş ya da tescil edilebilir nitelikte işyerinin olması, Türk işveren ile Türk işçi arasında yabancı ülkede yerine getirilecek iş görme edimine ilişkin bireysel iş sözleşmesinin Türkiye’de yapılması, Türk işçinin işbu yazılı veya sözlü hizmet sözleşmesinin Türk işçiye yüklediği iş görme ediminin yerine getirilmesi gereği olarak yurt dışında yaşamasının sürekli olmayıp geçici nitelik taşıması gerekmektedir. Anılan maddede “geçici görev” kavramı bakımından herhangi bir süre sınırlaması öngörülmediğinden, görevin geçici mi yoksa sürekli mi olduğunun belirlenmesinde her somut olayın özelliği, bu yönde hizmet akdinin sigortalıya yüklediği iş görme ediminin niteliği, iş süresini belirlemeye ilişkin iş hayatının olağan akışı ve sosyal güvenlik hukuku ilkeleri gözetilecektir.
|
İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ
