25.11.2009 14:07 |
(Üye)
|
Soru : Sayın Üstad Rusyada 8 ay çalışmış Türk Vatandaşı Türkiyede çalışmaya başlarsa ve daha önceden Türkiyede sigortası yoksa Rusyada çalıştığı süreleri saydırabilir mi? nereye müracat etmesi gerekiyor.
Cevap : Değerli Meslek Mensubu
YURT DIŞINDA BULUNAN TÜRK VATANDAŞLARININ
YURT DIŞINDA GEÇEN SÜRELERİNİN SOSYAL
GÜVENLİKLERİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
HAKKINDA KANUN
Kanun Numarası : 3201
Madde 1 – 18 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlarının yurt dışında geçen ve belgelendirilen çalışma süreleri, bu çalışma süreleri arasında veya sonunda herbirinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ve yurt dışında ev kadını olarak geçen süreleri, 2 nci maddede belirtilen sosyal güvenlik kuruluşlarına prim, kesenek ve karşılık ödenmemiş olması ve istekleri halinde bu Kanun hükümlerine göre sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilir.
Yurtdışı Borçlanması
22.5.1985 tarihinde yürürlüğe giren 3201 sayılı Kanun ile; vatandaşlarımızın yurtdışında geçen çalışma sürelerinin sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Borçlanma İçin Başvurulacak Kuruluşlar
A-Halen Yurtdışında bulunanlar;
a)Yurtdışına çıkmadan önce Türkiye’de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması olmayanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığına,
b)Yurtdışına çıkmadan önce Türkiye’de son defa prim, kesenek ve karşılık ödenen sosyal güvenlik kuruluşuna,
c) Ev kadınları Bağ-Kur’a
B-Türkiye’ye Döndükten Sonra Yurtdışında Geçen Hizmetlerini Borçlanmak İsteyenler,
a) Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olmayanlar, Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığına,
b)Müracaat tarihinde çalışmakta olanlar tabi oldukları sosyal güvenlik kuruluşuna,
c) Başvuru tarihinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olmamakla birlikte Türkiye’ ye döndükleri tarihten sonraki çalışmalarından dolayı son defa tabi oldukları sosyal güvenlik kuruluşuna,
d) Hizmetlerinden bir kısmını yurtdışında iken borçlananlardan kalan hizmetlerini Türkiye’ ye döndükten sonra borçlanmak isteyenler ilk borçlanmayı yapan sosyal güvenlik kuruluşuna,
e) Ev kadınları Bağ-Kur’a,
Sürelerinin bir kısmını çalışarak geçirmiş olan ev kadınları, ev kadını olarak geçen süreleri için Bağ-Kur’a, çalışılan süreleri içinde yukarıdaki (A) , (B) maddelerine göre durumlarına uygun düşen Sosyal Güvenlik Kuruluşuna, kendilerine veya hak sahiplerine kısmi aylık bağlanmış olanlar aylık almakta oldukları sosyal güvenlik kuruluşuna,
Yazılı olarak başvurarak borçlanabilirler.
Borçlanma İçin Başvuru Süresi
Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararının yayımlandığı tarihte (25.04.2003) 18 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlarının yurtdışında geçen ve belgelendirilen çalışma süreleri, bu çalışma süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ve ev kadını olarak geçen sürelerini borçlanacak olanlar yurtdışında iken ya da yurda döndükten sonra durumlarına uygun sosyal güvenlik kuruluşuna başvurarak borçlanabilirler, bunlardan müracaat süresi koşulu aranmaz.
Yurtdışında çalışmakta iken ya da Türkiye’ ye döndükten sonra ölen sigortalıların hak sahipleri ölenin durumuna uygun sosyal güvenlik kuruluşuna, yazılı olarak müracaat ederek borçlanabilirler.
Borçlanma İçin Ödenecek Döviz Miktarı ve Ödeme Süresi
10 Mayıs 2005 (dahil) tarihinden itibaren borçlanılacak her gün için 3,5 ABD Doları alınacak olup, söz konusu rakamın indirilmesi ve yükseltilmesi ile döviz cinsine karar vermeye Bakanlar Kururlu yetkilidir.
Ödemek için bir süre bulunmamaktadır. Vatandaşlarımız tahakkuk ettirilen borçlarını istedikleri zaman ödeyebilirler. Ancak; borç ödenmedikçe borçlandırılan süreler değerlendirilemeyeceği gibi ödenecek günlük döviz miktarının değiştirilmesi halinde, ödenmeyen süreler için değiştirilen günlük döviz miktarı geçerli olacaktır.
Borçlanılan Sürelere Göre Aylık Bağlama Şartları
Anayasa Mahkemesi, 25.04.2003 tarih, 25089 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 12.12.2002 tarihli 2000/36 E, K 2002/198 sayılı Kararında 3201 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin (A) paragrafının 1 inci fıkrasının (a) bendinde yer alan “Kesin dönülmüş” sözcüklerinin Anayasa’ya aykırı olmadığına karar verdiğinden,
Yurtdışında geçen sürelerini 3201 sayılı Kanuna göre borçlanarak aylık isteğinde bulunacak olanlardan;
a) Yurda kesin dönülmüş olması,
b) Tahakkuk ettirilen döviz borcunun tamamının ödenmiş olması
c) Döviz borcunun tamamının ödenmesinden sonra yazılı istekte bulunulması koşulları aranmaktadır.
Borçlanmak İçin Başvuru
Halen yurtdışında bulunan ve yurtdışında geçen çalışma sürelerini Bağ-Kura borçlanacak vatandaşlarımızın 3201 sayılı Kanuna göre borçlanma taleplerini ikametlerinin bulunduğu İl Müdürlüklerine yapmaları gerekmektedir.
3201 Sayılı Kanuna Göre Borçlanma Talebinde Bulunanların İbraz Edecekleri Belgeler
1) Talep dilekçesi (EK-1)
2) Vukuatlı nüfus kayıt örneği (son 6 aylık)
3) Yurtdışında hangi tarihlerde oturduğunuzu belgeleyen ikamet belgesinin aslını yurt dışında iseniz konsolosluktan tercüme ettirilmesi, Türkiye’de iseniz tercüme bürolarından tercüme ettirilmesi,
4)Pasaportlarının 1,2,3,4 üncü sayfaların (Konsolosluk veya Çalışma Ataşeliklerimizden onaylı suretleri)
5) Çalışma sürelerini borçla
|