| 11.12.2009 14:55 |
(Üye)
|
Soru : Sayın İlgili,
Sorum ; İran uyruklu kişiler (ortakların tamamı yabancı ve ya birkaçı türk uyruklu olabilir). Türkiye'de başlıca "döviz bürosu" ve başka faaliyette bulunmak amacıyla Şirket kurmak istiyorlar. Yabancı yurukluların bulunması/faaliyet türü.. açısından Şirketin kurulması ve işlemlerinde nasıl yol izlenmeli? normak bir şirket kuruluşundan/işlemlerinden farklı bir işlem/sorumluluk var mıdır? Sağolun
Cevap : Değerli Meslek Mensubu
YETKİLİ MÜESSESELER (DÖVİZ BÜROLARI) MEVZUATI
(KURULUŞU - DENETİMİ - VERGİLENDİRİLMESİ)
GİRİŞ:
Yetkili Müesseseler, Hazine Müsteşarlığına bağlı Bakanlıkça tespit edilen usul ve esaslar çerçevesinde dövize ilişkin işlemler yapmasına izin verilen ve kıymetli maden,taş ve eşyalara ilişkin işlemler de yapabilen anonim şirketlerdir. Anonim şirket şeklinde kurulan bu yetkili müesseselere döviz büroları veya döviz büfeleri denmektedir. Özellikle halk dilinde “Döviz Büroları” kelimesi yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
Yetkili Müesseselerin faaliyetleri,döviz ile kıymetli maden, taş ve eşyalarla ilgili işlemlerle sınırlandırılmıştır. Yetkili Müesseseler bunlar dışındaki faaliyetlerde bulunamazlar.
Yetkili Müesseseler kurulduktan sonra döviz ile ilgili faaliyetlerde bulunabilirler. Ancak Yetkili Müesseselerin kıymetli maden, taş ve eşyalara ilişkin işlemlerle ilgili olarak kıymetli maden Aracı kuruluşu sıfatıyla faaliyette bulunabilmeleri için, kuruluştan sonra bazı şartları yerine getirmeleri gerekir. Burada incelenen “Yetkili Müesseseler Mevzuatı” ; Kambiyo Mevzuatı, Vergi Mevzuatı ve Diğer Bazı Kanunlarla ilgili mevzuat ’a ilişkindir.
Yetkili Müesseselerle ilgili Kambiyo Mevzuatı; 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında (T.P.K.K.H) Kanun ve bu Kanun Hakkında 32 sayılı Karar, söz konusu Karara İlişkin 07.11.1997 tarih ve 23163 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 97-32/21 sayılı Tebliğ, 06.03.1998 tarih ve 23278 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 98-32/22 sayılı Tebliğ ve en son 24.04.1999 tarihli ve 23675 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 99-32/23 sayılı Tebliğler Yetkili Müesseseler Mevzuatını düzenlemiştir. Ayrıca bazı T.C. Merkez Bankası genelge ve talimatları mevcuttur. .
Yetkili Müesseselerle ilgili Vergi Mevzuatı; Kurumlar Vergisi, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi, Katma Değer Vergisi, Damga Vergisi, Vergi Usul Kanunu ve Diğer Bazı Vergi Mevzuatları ile ilişkilidir.
Ayrıca yetkili müesseseler diğer mevzuatlar olan; Harçlar Kanunu, Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanun, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunlar ile de ilişkilidir.
1. YETKİLİ MÜESSESELERİN KURULUŞU VE FAALİYETİ :
Yetkili müesseselerin kurulması ve faaliyete geçmesi için Müsteşarlıktan izin alınarak Yetkili Müessese İzn Belgesi almaları şarttır. “Yetkili Müessese İzin Belgesi” bulunmayan kişi ve kuruluşların ticari amaçla döviz alım-satım faaliyetinde bulunmaları yasaktır.
Yetkili müesseselerin kuruluş izni alabilmeleri için öncelikle aşağıdaki şartların varlığı gereklidir. Buna göre kurulmasına izin verilecek yetkili müesseselerin;
a) Anonim şirket olması ,
b) Münhasıran yetkili müesseselerin faaliyet konuları ile iştigal etmek üzere kurulması,
c) Ödenmiş sermayelerinin 250 Milyar Türk lirasından az olmaması,
d) T.C. Ziraat Bankası’na 150 Bin Alman Markı yatırılması, (Bu dövizler, herhangi bir nedenle faaliyetin sona ermesi halinde müsteşarlığın talimatı üzerine ilgili şirkete ödenir. Bu hesaptaki tutarlara faiz ödenmez.)
e) Kurucuların müflis, konkordato ilan etmiş veya taksirli suçlar hariç olmak üzere affa uğramış olsalar dahi ağır hapis veya 5 yıldan fazla hapis yahut zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları, resmi ihale, alım ve satımlara fesat karıştırma veya Devlet sırlarını açığa vurma, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından dolaylı hüküm giymiş bulunmaması,
f) Hisse senetlerinin nama yazılı olması ve nakit karşılığı çıkarılması,
g) Şirket temsile ve idareye salahiyetli yöneticilerin yüksek öğrenim kurumlarından mezun ve mali konularda deneyimli olmaları,
h) Ana sözleşmelerinin , Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında mevzuat hükümlerine uygun olması şarttır.
Yukarıda yazılı kuruluş ve izin şartlarını yerine getiren yetkili müesseselerin kuruluşu üç aşama halinde ele alınabilir. Bunlar “ön izin”, ”anonim şirketle ilgili kuruluş işlemleri“ ve “faaliyet izni”dir.
A. Ön İzin :
Kurucular, yetkili müessese olarak kurulmak üzere ön izin almak amacıyla Müsteşarlığa bir dilekçe ile başvuruda bulunurlar. Dilekçelerine;
a) Ortaklık ana sözleşme taslağının , 4
b) Her bir kurucu ortak için;
- Müflis olmadıklarına ilişkin Asliye Ticaret Mahkemelerinden ve konkordato ilan etmiş
olmadıklarına ilişkin İcra Tetkik Hakimliklerinden alınacak belgelerin,
- Ağır hapis veya 5 yıldan fazla hapis yahut zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık , sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlardan mahkumiyetlerinin bulunmadığına ve vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından dolayı hüküm giymemiş olduklarına ilişkin ,Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’nden veya Cumhuriyet Savcılıklarından, Hazine Müsteşarlı
|
İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ
