| 05.11.2010 11:46 |
(Üye)
|
Soru : 2005 yılında yabancı ile evlilik yaparak yurtdışında yaşayan bir bayan Türkiyede çalıştığı süreye göre 175 gün daha prim öderse prim ödeme günü doluyor. Normal koşullarda emeklilik için yaşını bekleyecek.
Yurtdışında olduğu için türkiyede çalışamıyor.(Yurtdışındada çalışmıyor.)
Sanıyorum Bu 175 günü yurtdışı borçlanması olarak ödeyip emeklilige hak kazanıyor. Emekli maaşı hemen mi bağlanıyor yoksa yaş bekleniliyormu?.Eğer yaş bekleyip emekli olursa ve bundan sonra yurtdışında çalışmaya başlarsa herhangi bir cezai müeyyide oluşuyormu?
Cevap : Değerli Meslek Mensubu
Borçlanma kapsamındaki süreler; yurtdışında geçen sigortalılık süreleri, bu süreler arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile ev kadını olarak geçen sürelerdir.
“Sigortalılık süresi” deyiminden, borçlanma kapsamındaki sürenin bulunduğu ülke mevzuatına göre ikamet süreleri hariç, çalışılmış yada çalışılmış süre olarak kabul edilen süreler anlaşılmalıdır. Çalışılmış olarak kabul edilen süreler, ilgili ülke mevzuatına göre fiilen çalışılmadığı halde çalışmaya eşdeğer süre olarak kabul edilip, aylığa hak kazanmada ve aylık hesabında değerlendirilen sürelerdir.
“İşsizlik süresi” ibaresi, ilgili ülke mevzuatına göre çalışma süreleri ile bu çalışma sürelerine eş değer süreler haricinde o ülkede geçen süreyi ifade eder. İşsizlik sürelerinin tamamının borçlanma kapsamında değerlendirilmesine imkan bulunmadığından sigortalılık süreleri arasında veya sonunda her birinde olmak kaydıyla bir yıla kadar olan yurtdışında geçen işsizlik süreleri borçlandırılır. İkamet süreleri ve boşta geçen süreler de bu kapsamda değerlendirilir.
Yurtdışında “ev kadını olarak geçen süreler”, medeni durumlarına bakılmaksızın kadınların, sigortalılık süreleri haricinde yurtdışında bulundukları süreleri ifade eder. Bu süreler işsizlik süresi veya boşta geçen süreler kapsamında değerlendirilmez, borçlanma talebinde bulunanların yurtdışında ev kadını olarak geçen sürelerinin diledikleri kadarı borçlandırılır.
Yurtdışı sürelerinin borçlandırılabilmesi için; Türk vatandaşı olmak, borçlanma kapsamındaki yurtdışı sürelerini belgelendirmek ve yazılı istekte bulunmak şarttır.
Yurtdışı hizmet borçlanmalarında, “Türk vatandaşı olmak” şartının iki durumda yerine getirilmesi zorunludur. Bunlardan biri, borçlanılması istenilen sürelerde ilgilinin Türk vatandaşı olması, diğeri ise Türk vatandaşlığında geçen süreleri borçlanma talebinde bulunan sigortalı veya hak sahibinin yazılı başvuru tarihi itibari ile Türk vatandaşı olmasıdır.
3201 sayılı Kanuna göre borçlanılan yurtdışı süreleri de dikkate alınmak suretiyle bağlanan malullük, yaşlılık yada emekli aylığı almakta iken çalışmaya başlayanların aylıklarının kesilmesi zorunludur.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun sosyal güvenlik destek primine ilişkin 30 uncu maddenin üçüncü fıkrası ile geçici 24 üncü madde hükümleri, 3201 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlar için uygulanmaz.
Ancak, 01/10/2008 tarihi itibariyle Türkiye’deki çalışma nedeniyle sosyal güvenlik kanunlarının ilgili hükümlerine (506 sayılı Kanunun 63 üncü maddesinin (B) bendi, 1479 sayılı Kanunun ek 20 nci maddesi) göre sosyal güvenlik destek primi ödeyenlerin, bu statüleri çalışma sona erinceye kadar kazanılmış hak olarak devam ettirilir. Bu durumda olanların sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaları sona erdikten sonra Türkiye’de malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak yeniden çalışmaya başlamaları halinde, haklarında 5510 sayılı Kanunun sosyal güvenlik destek primine ilişkin hükümleri uygulanmayarak aylıkları kesilir.
İyi çalışmalar
|
İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ
