| 31.01.2013 19:41 |
(Üye)
|
Soru : kolay gelsin
Devlet memuru olan ölen babasından yetim maaşı alan aynı zamanda da BAĞKURLU olan ve 2001 yılında vefat eden kocasından da dul maaşı alan kadın şayet çalışmaya başlarsa bu maaşların durumu ne olur?
1-) Kendi adına işyeri açıp Bağkur’a tabi olarak çalışırsa bu iki maaş kesilir mi? Sosyal güvenlik destek primi ödemesi durumu değiştirir mi? ÇALIŞMAYI bıraktığında kesilen maaşları tekrar bağlanır mı? İlgili kurumlarca Zorluk çıkartılır mı?
2-) Bir işyerinde SSK’ya tabi ücretli olarak çalışırsa maaşları kesilir mi? Yada hangisi kesilir ÇALIŞMAYI bıraktığında kesilen maaşları tekrar bağlanır mı? İlgili kurumlarca bu konuda zorluk çıkartılır mı?
Cevap : Bağlanmış olan aylığın kesilmesini gerektiren haller şu şekilde belirtilmiştir.
Türk vatandaşlığından çıkarılma, Türk vatandaşlığını bırakma veya yabancı memleket uyruğuna girme(5434 SK. Md.92),
Dul eşlerin, ana ve kız ile erkek çocukların evlenmesi (harp malulleri ile evlenen karılar hariç) (5434 SK. Md.93),
Ana ve baba ile malul ve muhtaç olması nedeniyle aylık bağlanan çocukların muhtaç durumdan çıkmaları(5434 SK. Md.93),
Erkek çocukların (18) yaşını, orta öğrenimde ise (20) yaşını, yüksek öğrenimde ise (25) yaşını doldurmaları veya bu yaşlarını doldurmadan öğrenimlerini bitirmeleri(5434 SK. Md. 74 ve 93),
Olarak belirlenmiştir. İlgililerin bu durumlarının kesin olarak belirtildiği tarihleri takip eden aybaşından itibaren aylıkları kesilmekte ve daha sonra yeniden aylığa müstahak olmaları şartıyla aylıkları tekrar bağlanmaktadır(5434 SK. Md.93).
Ayrıca Emekli Sandığına tabi çalışmaya başlayanlardan yetim aylığı alanların göreve başladıkları tarihi takip eden ay başından itibaren bu aylıkları kesildiği gibi ölüm tarihinde söz konusu görevlerde bulunanlara da diğer şartları taşımalarına rağmen aylık bağlanmamaktadır(5434 SK. Md.99). (Dul eşin görevde olması veya göreve girmesi yalnızca aylık bağlama oranında değişiklik yapmakta, bağlanmış aylığın kesilmesini veya aylık bağlanmamasını gerektirmemektedir.)
Bunun yanında uygulamada askere giden erkek çocukların yaş ve öğrenim durumları ile ilgili şartları sağlamalarına rağmen aylığı kesilirken, Sayıştay Genel Kurulunca verilen 15.3.1956 tarihli karar gereği erkek çocuklardan çalışmaya mani, tedavisi mümkün olmayan hastalık veya çalışmaya mani malullük sebepleri ile muhtaç oldukları Sağlık Kurulunca tasdik olunacak raporla anlaşılanlara, muhtaç olmak şartıyla aylık bağlanmış olanların, evlenmelerinin daha ziyade kendilerinin bakımı maksadına matuf olduğu cihetle, diğer evlenmeler gibi kabul olunamayacağından, bu durumda olanlara babalarından dolayı aylık bağlanmasına karar verilmiş olması nedeniyle bu kapsamdaki erkek çocukların evlenmeleri nedeniyle aylıkları kesilmemektedir. Bu değerlendirmelere göre;
Dul eşlerin 5434 sayılı Kanun kapsamında emekliliğe tabi bir görevde bulunmaları veya bu görevleri dolayısıyla emekli aylığı almaları halinde, ödenmekte olan dul aylığı kesilmemekte, ancak bu durumda aylık bağlama oranı %75 yerine %50 olarak uygulanmaktadır (5434 SK. Md. 68).
Dul aylığı alan eşlerden Emekli Sandığı Kanununa tabi daire, kurum ve ortaklıklar ile bunların Sosyal Sigortalar Kanununa tabi işyerlerinde emekliliğe tabi olmayan ücretli, geçici kadrolu veya yevmiyeli hizmetlere tayin edilmeleri veya söz konusu işyerleri dışında 506 sayılı Kanuna, 1479 sayılı Kanuna veyahut 506 sayılı Kanunun Geçici 20 nci maddesine tabi sandıklara tabi olarak çalışmaları veya bu çalışmalarından dolayı aylık almaları halinde, dul aylıkları kesilmemekte ödenmesine devam edilmektedir. Bu durumda dul aylığı oranı değişmemekte, %75 olarak devam etmektedir(5434 SK. Md. 68).
Yetim aylığı alanların 5434 sayılı Kanun(5510 sayılı Kanuna göre 4/1-c sigortalısı) kapsamında emekliliğe tabi bir görevde bulunmaları veya bu görevleri dolayısıyla emekli aylığı almaları halinde, ödenmekte olan yetim aylığı kesilmektedir.
Yetim aylığı almakta iken Emekli Sandığı Kanununa tabi daire, kurum ve ortaklıklar ile bunların Sosyal Sigortalar Kanununa tabi işyerlerinde emekliliğe tabi olmayan ücretli, geçici kadrolu veya yevmiyeli hizmetlere tayin edilmeleri veya söz konusu işyerleri dışında 506 sayılı Kanuna veya 1479 sayılı Kanuna veyahut 506 sayılı Kanunun Geçici 20 nci maddesine tabi sandıklara tabi olarak çalışmaları veya bu çalışmalarından dolayı aylık almaları halinde, yetim aylıkları kesilmemekte ödenmesine devam edilmektedir. Bu durumda yetim aylığı oranı değişmemektedir(5434 SK. Md. 68). Ancak, malul ve muhtaç olmaları şartına bağlı olarak yetim aylığı almakta olanların söz konusu aylıkları asgari ücret üzerinde bir aylık veya gelir elde etmeleri halinde muhtaç durumdan çıkmaları nedeniyle kesilmektedir.
Dul veya yetim aylığı almakta iken evlenenlerin bu aylıkları kesilmekte, erkek çocuklardan çalışmaya mani, tedavisi mümkün olmayan hastalık veya çalışmaya mani malullük sebepleri ile yetim aylığı bağlananların ise evlenmeleri halinde yetim aylıkları kesilmemektedir.
|
İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ
