30.09.2015 11:43 |
(Üye)
|
Soru : Serbest Meslek Kazancı olan, Mali Müşavir, firmasına kayıtlı ve serbest meslek faaliyetlerinde kullanmakta olduğu aracını, yenilemek amacıyla satarsa, yenileme fonundan yararlanabilir mi ?
bir sürü şey okudum, son durum nedir ? teşekkürler,
haviye özgüle.
Cevap : Yenileme fonu uygulamasından mükelleflerin yararlanabilmeleri için bilanço usulüne göre defter tutması gerekmektedir. Yenileme fonunu açıklayan ilgili kanun maddelerinde söz konusu satıştan elde edilen karlar pasifte geçici bir hesapta azami üç yıl süreyle tutulacağı belirtilmiştir. Söz konusu kanun maddesinde satış karının pasif bir hesapta izleneceği belirtildiği için yenileme fonu uygulamasından yararlanacak mükelleflerin bilanço usulüne göre defter tutmaları gerektiği yorumlanmalıdır.
Ancak konuya ilişkin Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen bir özelgede ( Ankara Vergi Dairesi Başkanlığının 03.01.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.06.18.02-32328-8407-14 sayılı özelgesi) “İlgide kayıtlı özelge talep formunuz incelenmiş olup ...... Vergi Dairesi Müdürlüğünün .......vergi numaralı mükellefi olduğunuz, serbest muhasebeci mali müşavirlik faaliyeti ile iştigal etmeniz nedeniyle serbest meslek kazanç defteri tuttuğunuzu ve defterinize kayıtlı olan aracınızı 2010 yılında sattığınızı belirterek satıştan doğan karı sabit kıymet yenileme fonunu kullanma imkanı olup olmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmıştır.”
Bilindiği üzere Vergi Usul Kanunu’nun 328. maddesinde, “Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin satılması halinde alınan bedel ile bunların envanter defterinde kayıtlı değerleri arasındaki fark kar ve zarar hesabına geçirilir. İşletme hesabı esasında defter tutan mükelleflerle serbest meslek kazanç defteri tutan mükellefler bu farkı defterlerinde hasılat veya gider kaydederler.
Amortisman ayrılmış olanların değeri ayrılmış amortismanlar düşüldükten sonra kalan meblağdır.
Devir ve trampa satış hükmündedir.
Şu kadar ki, satılan iktisadi kıymetlerin yenilenmesi, işin mahiyetine göre zaruri bulunur veya bu hususta işletmeyi idare edenlerce karar verilmiş ve teşebbüse geçilmiş olursa bu takdirde, satıştan tahassül eden kar, yenileme giderlerini karşılamak üzere, pasifte geçici bir hesapta azami üç yıl süre ile tutulabilir. Her ne sebeple olursa olsun bu süre içinde kullanılmamış olan karlar üçüncü yılın vergi matrahına eklenir. Üç yıldan önce işin terki, devri veya işletmenin tasfiyesi halinde bu karlar o yılın matrahına eklenir.
Yukarıdaki esaslar dahilinde yeni değerlerin iktisabında kullanılan kar, yeni değerler üzerinden bu kanun hükümlerine göre ayrılacak amortismanlara mahsup edilir. Bu mahsup tamamlandıktan sonra itfa edilmemiş olarak kalan değerlerin amortismanına devam olunur." hükmü bulunmaktadır.
Bu hükmün uygulanması diğer faaliyet gruplarında olduğu gibi serbest meslek kazanç defteri tutan serbest meslek erbabı için de aynı olduğundan, envanterinize kayıtlı binek otomobilinizi satıp, yenisini almanız halinde, yukarıda yer alan madde hükmünden yararlanmanız mümkün bulunmaktadır..
Söz konusu özelge önemli bir özelgedir. Çünkü özelgenin tarihi dikkate alındığında yeni özelge sistemine (6009 Sayılı yasadan sonra değişen Vergi Usul Kanununun 413. Maddesine istinaden) uygun verilmiş bir özelgedir. Ayrıca söz konusu özelge ile Serbest Meslek Kazancı sahiplerinin de Yenileme Fonu uygulamasından yararlanabileceği yönünde görüş bildirilmesi nedeniyle de önemli bir özelgedir.
Bu özelge daha önceki uygulamalara aykırı olarak verilmiş bir özelge olarak yorumluyoruz. Çünkü kanun maddesinde “…satıştan tahassül eden kar, yenileme giderlerini karşılamak üzere, pasifte geçici bir hesapta azami üç yıl süre ile tutulabilir.” Hükmüne yer verilmiştir.
Kanunun maddesinde uygulamadan yararlanacak mükellefler açık bir biçimde sayılmamıştır. Ancak uygulamadan yararlanacak mükellefler kanun maddesinin yorumundan çıkarılmaktadır. Kanun maddesinde de karın pasifte geçici bir hesapta izlenir hükmüne istinaden yararlanacak mükelleflerin bilanço esasına göre defter tutması gerektiği ortaya çıkmaktadır.
Yine kanun maddesinde Amortismana Tabi İktisadi Kıymetin satışında oluşan karın vergilendirilmesini açıklarken ticari kazanç sahipleri, işletme hesabı ve serbest meslek kazancı sahipleri için ayrı ayrı açıklamıştır. Hemen alttaki fıkrada yenileme fonunu açıklarken pasif bir hesap ibaresinin bilinçli olarak kullanıldığının dikkate alınması gerekmektedir. Bu nedenle kişisel görüşümüze göre kanun maddesinin yorumundan yenileme fonu uygulamasından yararlanacak mükellefler bilanço esasına göre defter tutması gerektiği yorumu ortaya çıkmaktadır.
Ancak özelge de kanun maddesi yorumlanırken serbest meslek defteri tutan mükelleflerin de yararlanabileceği belirtilmiştir. Söz konusu özelgenin Serbest Meslek Erbabı için yenileme fonu uygulamasına yeni bir yorum getirmesi nedeniyle önemlidir. Özelge Serbest Meslek Erbabı içinde yenileme fonu uygulamasından yararlanma imkanı getirilmiştir.
|