| 04.11.2015 15:13 |
(Üye)
|
Soru : Merhaba
Yabancı bandralı teknede kaptan istihdam edilmek istenmektedir. Bu durumda SGK ya bildirilecek iş yeri adresi teknenin bağlı olduğu liman mı? işverenin ikamet adresi mi dir.? Çalıştırılacak işçi 4857 sayılı iş kanununa mı tabi olacak 857 sayılı deniz iş kanunu namı ? Çalıştırılacak işçi için SGK primi dışında stopaj ve damga vergisiödenecek mi? Teşekkür ederim.
Cevap : 5510 sayılı Kanun karşısında, sahibi bulunduğu gemide hizmet akdiyle gemi adamı (yani sigortalı) çalıştıran donatan “işveren” sayılacaktır. Donatan, gemisini işletilmek üzere başkasına kiralamışsa gemiyi işleten yani yanında sigortalı çalıştıran kişi işveren olacaktır. Her iki halde de kaptan işveren vekili durumundadır ve işverenle arasında hizmet akdi ilişkisi olduğundan sigortalı olması gerekmektedir.
Karasularımızda ve uluslararası sularda Türk bayraklı gemilerde çalışan gemi adamları, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında zorunlu sigortalı olmaktadırlar.
Yabancı bayraklı gemiler Kanun hükmüne göre ülkemizde kurulu işyeri niteliğinde bulunmadığından, sözü geçen işyerlerinde çalışan kimselerin Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılmalarına imkân bulunmamaktadır.
Türk limanlarına kayıtlı gemilerde çalıştırılan sigortalılar (gemi adamları) bakımından bağlı oldukları liman dikkate alınmak suretiyle işyeri dosyası tescil edilerek sosyal sigorta işlemleri bu dosya üzerinden yerine getirilmektedir.
Sosyal sigorta yükümlülükleri ve hakları bakımından, ikili sosyal güvenlik anlaşma hükümleri saklı kalmak kaydıyla, gemi adamının (gemide çalışan sigortalının) Türk vatandaşı ya da başka bir ülkenin vatandaşı olması uygulama açısından farklılık göstermemektedir.
Ancak, geminin Türk bandıralı olmaması, yani başka bir ifade ile geminin Türk limanlarına kayıtlı olmaması halinde, gemideki çalışma yabancı ülke ya da daha doğru deyişle geminin kayıtlı olduğu ülkede geçmiş gibi değerlendirileceğinden, bu durumda çalışanların da sosyal güvenlik yönünden geminin bağlı olduğu ülkenin sosyal güvenlik mevzuatına tabi olmaları gerekmektedir.
|
İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ
